مزاج شناسی1/5 

مزاج سودا

نکته ی مهم : مطالعه ی چهار قسمت قبل برای فهم بهتر این قسمت ضروری میباشد 

شناخت مزاج سودا 

تعریف خلط سودا    :  

خلط سودا، یکی از اخلاط چهارگانه انسانی، مزاجش سرد و خشک و محلّ ذخیره آن در طحال است. سودا، درواقع، رسوب خون است. رنگ آن سیاه، محرک اشتها و استخوان ساز است.

در مقام تشبیه، اگر اخلاط بدن را به مثابه غذایی که داخل دیگ در حال پختن است فرض کنیم، قسمت خام و نپخته غذا، خلط بلغم است؛ قسمت خوب پخته غذا، خلط دم است؛ کفی که روی غذا شکل می گیرد، خلط صفراست و «ته دیگ» غذا، همان سوداست. این ته دیگ می تواند شکلی طبیعی داشته باشد یا آن که بسوزد و حالتی غیرطبیعی پیدا کند.(سودای سوخته)

علل تولید سودا:

یک نکته کلیدی که می تواند در فهم عوامل سودازا به ما کمک کند این است که توجّه داشته باشیم سودا در دو مسیر معکوس قابل تولید است؛ مسیر سرمایی و مسیر گرمایی. وقتی بدن به هر دلیل، به سردی و خشکی گرایش پیدا کند دچار غلبه سودا خواهد شد و این مساله ای روشن است. امّا در نقطه مقابل، وقتی بدن دچار حرارت بیش از حد یا مستمر غیرطبیعی شود، اوّلا این گرما رطوبت ها را تحلیل خواهد برد و از سویی در نهایت، خود گرما هم به سردی خواهد گرائید و این سرمای نهایی افزایش سودا را رقم خواهد زد. در مقام تشبیه، آتش را درنظر بگیرید که خودش گرم و  خشک است اما نتیجه نهایی اش، خاکستر است که طبعی سرد و خشک دارد.

با این وصف، عوامل تولید سودا را مرور می کنیم:

1-غذاها:

الف- تداوم در مصرف غذاهای بسیار گرم: مثل بادنجان و پیاز پخته.

ب- تداوم در مصرف غذاهای سرد و خشک: عدس، سماق، ترشی ها و ....

ج- مصرف غذاهای مانده، سریع پخته شده( غذاهای پخته شده در زودپز و ...) و میوه های نارس

د- غذاهای حرام(عقیده استاد خیراندیش)

2- محلّ زندگی: مکان های سرد و خشک یا گرم و خشک.

3-  بیماری های مزمن و مستمر.

4- معده بسیار سرد یا بسیار گرم، کبد بسیار سرد یا بسیار گرم.

5- غم مستمر و نخندیدن زیاد، خندیدن و شادی زیاده از حدّ، سوء ظن.

6- آسیب های مکرّر موضعی که منجر به خون مردگی شود: مثل بوکسورها.

7- بی تحرّکی جسمی: این مساله باعث خفه شدن حرارت غریزی و بروز سردی خواهد شد. اگر امکان ورزش وجود ندارد باید از طریق روزه و کم خوری آن را جبران کرد.

8- بی تحرّکی فکری: راه درمانش مطالعه، تفکّر، بازی های فکری و ... است.

9- بی تحرّکی جنسی: به دو حالت ممکن است منجر به افزایش سودا شود. حالت اوّل این است که نه تحریک جنسی وجود دارد و نه تخلیه جنسی. حالت دوّم که نسبتا شایع است آن است که تحریک جنسی وجود دارد امّا منجر به تخلیه نمی شود. این حالت اخیر یکی در بین جوانانی که به هر دلیل دیر ازدواج می کنند زیاد دیده می شود و یکی هم در زنانی که همسرانشان به دلیل انزال زودرس یا مشکلات دیگر، قادر به ارضاء جنسی ایشان نیستند.

10-رنگ سیاه.

11- تماس مستمر با بوهای بد(مثل کارگران دبّاغی ها) یا بوهای بسیار گرم.

12- نبودن انس: چه از نوع زمینی و مادّی یا از نوع آسمانی و معنوی آن.

13-تماس مستمر با سردی ها: برای مثال، وسواس از سویی یک بیماری سوداوی است و از سویی تماس مستمر با آب، خود باعث تشدید غلبه سودا خواهد شد.

14-  پرخوری، ریزه خواری، ناهار خوردن و ایستاده غذا خوردن.

15- مصرف داروهای سردی بخش.

16- تماس و استفاده از وسایل الکتریکی و الکترونیکی.

17- اختلاف سطح های ناگهانی در مسافرت های هوایی.

18-  سروکار داشتن زیاد با ترافیک.

19- سفرهای طولانی دائم.

20-  آپارتمان نشینی: به دلیل مشاهده دائم مناظر شهری که سودازا هستند و ندیدن مناظر طبیعی که سودازدا و نشاط آور هستند.

21-  آلودگی هوا، آلودگی های صوتی.

22- خواب صبح، خواب غروب و زیاد خوابیدن.

23- مصرف الکل: طبع الکل بسیار گرم است.

24- موادّ نگهدارنده.

25-  تصمیم گیری های سریع به همراه استرس شدید:اسکی، موج سواری، اتوموبیل رانی، موتورسواری.

26- قرار گرفتن در معرض موج انفجار.

27- ایجاد سودای موضعی در اندامی که در معرض گرما یا سرمای مستمر باشد.

28- نشستن مداوم: ایجاد سودا در پایین تنه و اندام تحتانی می کند که نمونه آن، کیست پیلونیدال و واریس است.

راه های دفع سودا:

1-گرایش به معنویات:توکّل و رضا، نماز خواندن، تلاوت قرآن، روزه داری و...

2- ورزش های ملایم:اسب سواری، تیراندازی، شنا و تحرّکات ملایم.

3-مصرف غذاهای سودازدا:در انتهای قسمت اشاره شده است.

4-مصرف داروهای سودازدا: مانند اسفند و سرکنگبین.

5- اعمالی چون روغن مالی، ماساژ، بادکش، حجامت، زالواندازی و فصد:به شرایط رعایت تدابیر لازم زیر نظر پزشک.